VHL Lezing: Louise Deschryver

Begrafenissen zijn altijd al emotionele gebeurtenissen geweest – maar in de 16e eeuw toch net iets meer. Het was een eeuw van verwarring en verwondering: ontdekkingsreizen leidden tot nieuwe wetenschappelijke inzichten, en diepe religieuze conflicten leidden tot bloederige oorlogen. De zintuigen werden geprikkeld door steeds meer exotischer objecten (onder meer veren mantels, edelstenen, nieuwe gewassen), maar werden door geestelijke leiders ook meer dan ooit als poorten naar lichamelijke zondigheid en afgoderij beschouwd. In geen enkele Nederlandse stad kwamen deze tegenstrijdige ontwikkelingen zo met elkaar in aanraking als in Antwerpen. Handelsschepen brachten de stad onvermoede kennis en welvaart, maar ook een ongeziene groei aan protestantse gelovigen. Die geloofden niet alleen niet in heiligen, gewijde grond of het vagevuur, maar ook in een heel ander ‘christelijk’ gebruik van de zintuigen. Sterven en begraven, geloofden zij, diende zonder sacramenten, kaarsen, crucifixen, wijwater of wierook te gebeuren, wilde men de hemel bereiken. Hun katholieke tegenstrevers geloofden dan weer dat zonder deze sacramenten en rituelen geen toegang tot de hemel mogelijk was. In de 16e eeuw werd rond Antwerpse doodsbedden en op Antwerpse kerkhoven dan ook bitter gestreden om het lichaam én de ziel van gelovigen – ‘ketterse’ lijken werden begraven en terug opgegraven, door de straten gesleept en aan de galg gehangen, families begroeven hun doden illegaal begraven in kelders en tuinen, priesters werden om de tuin geleid en naar niet-bestaande doodsbedden gelokt. In deze lezing maken we kennis met een onbekend stukje geschiedenis van Antwerpen: de beroerde begrafenissen en religieuze strijd om de doden tijdens de gouden eeuw van de stad.

De lezing is gratis, maar er moet vooraf worden ingeschreven via KU Leuven connect: https://connect.kuleuven.cloud/events/96925

Na de lezing is er een gratis receptie voor alle deelnemers in de inkomhal van het erasmushuis.