Leuvense podcasts over geschiedenis

De voorbije jaren heeft ook de podcastwereld de geschiedenis ontdekt als dankbare bron van inspiratie. Podcasts rond historische thema’s lijken populairder dan ooit. Tijdingen presenteert in dit nummer drie podcasts die gemaakt worden door of met Leuvense historici. Veel luisterplezier!

Sonoor

Vorig jaar lanceerde de KU Leuven ‘Sonoor’, een podcastreeks waarin wetenschappers uit diverse disciplines vertellen over opmerkelijk onderzoek. In december was het de beurt aan historica Magaly Rodriguez Garcia, met de aflevering ‘Prostitutie in perspectief’. Met haar onderzoek wil ze een complexe geschiedenis blootleggen en sekswerkers een stem geven. In deze Sonoor-aflevering vertelt ze meer over haar academisch engagement en de verschillende vormen van geschiedkundig onderzoek, van archiefwerk tot mondelinge geschiedenis. Een aanrader!

Historia Podcast

Kring Historia startte in oktober 2020 met een podcastreeks waarin per aflevering een favoriete professor geschiedenis aan bod komt. Johan Verberckmoes, Jelle Haemers, Maïka de Keyzer … Zowel namen die alumni bekend in de oren zullen klinken als nieuwe namen die het ontdekken waard zijn. Ze vertellen over hun laatste boek, hun onderzoek of een actueler thema. De laatste aflevering dateert van mei 2023. Wij hopen alvast op een vervolg dit nieuwe academiejaar.

De Kronieken van de Dood

Deze driedelige podcastreeks van EOS Wetenschap gaat in 16e-eeuwse kronieken op zoek naar ooggetuigenverslagen van executies. Gastvrouw van dienst is doctoraatsonderzoeker Isabel Casteels. Enkel voor durvers!

De Vlaamse canon in vergelijkend perspectief: de NISE-lezing van 2023

De lancering van de Canon van Vlaanderen heeft dit jaar stof doen opwaaien in de historische gemeenschap en de samenleving. Debatten focusten (logischerwijs) op de rol die de canon zou kunnen/moeten spelen in Vlaanderen, en wat de canon als instrument betekent voor de Vlaamse identiteitsvorming.

De NISE Lezing van 2023 zal het (Vlaamse) zicht openbreken, en de Canon in een vergelijkend perspectief plaatsen door een rondetafelgesprek te organiseren met experts en kenners van andere voorbeelden. Prof. dr. Frits van Oostrom, voorzitter van de eerste Nederlandse Canoncommissie, zal de Nederlandse casus verder uitleggen. De Nederlandse canon werd immers tijdens de debatten al meermaals aangehaald als leidraad voor de ontwikkeling van de Vlaamse variant en een verdere vergelijking kan de gelijkenissen en verschillen duidelijk blootleggen.

Daarenboven zal er tijdens de avond ook aandacht gaan naar een casus die minder bekend is: in Denemarken werd er aan het begin van het millennium ook een canon ontwikkeld. Prof. dr. Susan Legêne zal tijdens de avond meer uitleg en context verschaffen over deze (vergeten) canon die mogelijks andere inzichten kan verschaffen. Ten slotte zal Canonvoorzitter Emmanuel Gerard de casus van de Vlaamse canon voorstellen.

De NISE Lezing vindt dit jaar plaats op vrijdag 10 november in de Nottebohmzaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.

Praktisch
Vrijdag 10 november 2023 om 18 uur
Nottebohmzaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, ingang Hendrik Conscienceplein 4, 2000 Antwerpen
Gratis
Reserveer uw ticket

Deze aankondiging werd overgenomen van de website van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience

Alumna Jolien Gijbels genomineerd voor de Vlaamse PhD Cup 2023

Op 5 september maakte de Vlaamse PhD Cup zijn selectie voor 2023 bekend: zestien doctors werden genomineerd, onder wie alumna Jolien Gijbels. Proficiat!

Jolien is research fellow van de onderzoeksgroep Cultuurgeschiedenis vanaf 1750 van de KU Leuven. Haar onderzoeksdomein is medische geschiedenis. Ze werkt op dit moment als Fulbright en BAEF gastonderzoeker aan het Department of the History of Medicine van de Johns Hopkins University, in de Verenigde Staten.

In haar doctoraat onderzocht ze de omgang van katholieke en liberale dokters met moeilijke bevallingen in 19e-eeuws België.

De PhD Cup wil doctors aansporen om hun onderzoek met de wereld te delen. De geselecteerde deelnemers worden voorbereid op “de ultieme uitdaging”: de kern van hun onderzoek uit de doeken doen in een presentatie van 3 minuten.

Lees een kort interview met Jolien en de andere kandidaten op de website van de Vlaamse PhD Cup.

Boekpresentatie Hugo de Schepper

Tijdens het jaarcongres van de Vlaams-Nederlandse Vereniging voor Nieuwe Geschiedenis op 27 oktober 2023, in Amsterdam, vindt de presentatie plaats van het nieuwe boek van Prof. em. Hugo de Schepper (°1934):

‘A latere principis u de su theniente general’. De regeringsraden naast landsheren en landvoogden in de Habsburgse Nederlanden. Leden, instellingen en algemene politiek, 1577/1580-1609 (Brussel/Leuven, 2023).

Het gaat om een bewerking van diens Leuvense doctoraat, dat nu uiteindelijk wordt uitgebracht door de Koninklijke Vlaams Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België. 

Deze boekpresentatie is gratis toegankelijk. Om het hele congres, met het thema ‘vroegmoderne dieren in de Nederlanden’, te volgen, wordt een bijdrage van €25 gevraagd (€15,– voor studenten). Dat is inclusief lunch en borrel.

Inschrijven voor de boekpresentatie en/of het volledige congres kan tot en met vrijdag 20 oktober via het registratieformulier op de website van de VNVNG.

Een nieuw boek over de historische wortels van het (politieke) Vlaams-nationalisme

Sinds maandag 11 september is het boek Van Frontbeweging naar Frontpartij. De beginjaren van het politieke Vlaams-nationalisme (1915-1923) van Romain Vanlandschoot te koop. Deze historische monografie is een uitgave van Peristyle, dat instaat voor de publicaties van het ADVN – archief voor nationale bewegingen (Antwerpen). In het vooruitzicht van haar veertigste verjaardag in maart 2024 gaat deze erfgoedinstelling met die publicatie op zoek naar de historische wortels van de politieke beweging van waaruit zij destijds werd opgericht.

Het politieke Vlaams-nationalisme in het algemeen en de vorming van een zelfstandige Vlaams-nationalistische partij in het bijzonder zijn producten van de Eerste Wereldoorlog. Zowel in het bezette België (met het activisme) als aan het IJzerfront (met de Frontbeweging), kwam de Vlaamse beweging tussen 1914-1918 terecht in een versnelde transitie.

Hoewel Frans Van Cauwelaert, de leider van het katholieke flamingantisme, na de wapenstilstand probeerde om dat door overleg te verhinderen, werd vanuit de Frontbeweging een zelfstandige politieke organisatie opgericht, het Vlaamsche Front of de Frontpartij, die in november 1919 lijsten indiende bij de eerste naoorlogse parlementsverkiezingen en vijf verkozenen naar de Kamer stuurde. Na enige aarzeling nam deze politieke formatie in de vroege jaren ’20 de anti-Belgische erfenis over van het activisme, dat in de Grote Oorlog had gecollaboreerd met de Duitse bezetter. Hoewel nog niet direct duidelijk was wat dat precies zou inhouden, was (het streven naar) Vlaamse autonomie haar centrale programmapunt.

Ondertussen had de Frontpartij van bij de oprichting af te rekenen met interne spanningen tussen gelovigen en vrijzinnigen, radicalen en gematigden en plattelands- en stedelijke afdelingen. Tegelijk werd het Vlaamsche Front van bij de aanvang ondermijnd door een groep rond twee complotterende voormalige activisten, de katholieke priester Robrecht De Smet en de vrijzinnige leraar Josué De Decker, die in 1922 het radicaal anti-Belgische weekblad Vlaanderen oprichtten. Onder deze druk implodeerde het Vlaamsche Front en versplinterde het vanaf het midden van de jaren ’20 in allerlei regionale, meestal katholieke Vlaams-nationalistische partijtjes. Alleen in Antwerpen, met heel wat vrijzinnige militanten, hield het oorspronkelijke project van de Frontpartij stand tot in de jaren ’30. Zowat alle struikelstenen van toen, zullen ook de latere Vlaams-nationalistische bewegingen en partijen parten spelen. Daardoor heeft dit boek, behalve historische, ook actuele relevantie.

Historicus Romain Vanlandschoot – biograaf van onder meer Cyriel Verschaeve, Albrecht Rodenbach en Hugo Verriest – reconstrueert deze geschiedenis aan de hand van archiefbronnen, eigentijdse kranten en tijdschriften, en de bestaande wetenschappelijke literatuur. De haarfijne beschrijving en contextualisering van de conflicterende tendensen, de regionale specificiteiten en de persoonlijke tegenstellingen binnen de eerste Vlaams-nationalistische partijformatie maken van Van Frontbeweging naar Frontpartij als het ware een kroniek van een aangekondigde breuk. De auteur portretteert ook de hoofdrolspelers die tijdens en na de Eerste Wereldoorlog het politiek Vlaams-nationalisme vormgaven, zoals Cyriel Verschaeve, Hendrik Borginon, Adiel Debeuckelaere en Joris Van Severen. Het boek bevat tal van nooit eerder gepubliceerde illustraties.

Romain Vanlandschoot, Van Frontbeweging naar Frontpartij. De beginjaren van het politieke Vlaams-nationalisme (1915-1923), Peristyle, Antwerpen, 2023, 330 p., 29,95 euro, ISBN 9789464367539 (info@advn.be).  

Nico Van Campenhout

VACATURE: beleidsadviseur Erfgoedontsluiting en Kunstcollectie provincie Limburg

Het Limburgse provinciebestuur wil een onmisbare en impactvolle schakel zijn tussen het lokale en het regionale niveau. Het wil het verschil maken op die domeinen waarvoor het Vlaamse niveau te veraf staat, en het gemeentelijke niveau de schaal mist.
Onroerend erfgoed is een speerpunt voor de provincie Limburg. Het vormt mee onze identiteit, het voedt onze creativiteit, het bepaalt het uitzicht van Limburg voor de Limburgers en voor toeristen.
Binnen de afdeling Erfgoed bouwt het Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed (PCCE), vanuit een sensibiliserende en ondersteunende rol, een algemene werking rond onroerend erfgoed uit op het gebied van expertisedeling, participatie en educatie. Het wordt hierin bijgestaan door Monumentenwacht Limburg dat via periodieke inspecties mee instaat voor het behoud en beheer van Limburgs erfgoed
We zijn op zoek naar een beleidsadviseur Erfgoedontsluiting en Kunstcollectie. In overleg met het afdelingshoofd Erfgoed coördineer, implementeer en werk je provinciale en bovenlokale erfgoedontsluitingsprojecten uit. Specifiek ben je verantwoordelijk voor het beheer en de ontsluiting van de provinciale kunstcollectie.

Over de functie:
• Je bedenkt en coördineert nieuwe erfgoedprojecten, al dan niet met de kunstcollectie.
• Je faciliteert projectontwikkeling en samenwerkingsverbanden en je staat in voor de opstart, de verbetering, de consolidatie en de evaluatie van (bovenlokale) projecten.
• Je volgt de inventaris van de provinciale kunstcollectie op en beheert deze.
• Je volgt de materiële toestand van de kunstwerken binnen de collectie op, inclusief dienstverlening over en opvolging van mogelijke conserveringswerken en restauraties van kunstwerken.
• Je promoot, begeleidt en volgt, samen met jouw collega’s, de verschillende erfgoedsubsidiereglementen op, specifiek het reglement ‘Projecten Onroerend Erfgoed’.
• Je onderhoudt een actief netwerk en participeert aan werk- en/of stuurgroepen.
• Je prospecteert nieuwe opvattingen over erfgoedwerking.
In de functiebeschrijving vind je een gedetailleerd overzicht van het functiedoel, de resultaatsgebieden en de competenties.

Je profiel:
• Je beschikt over een masterdiploma.
o Schoolverlater: je hebt je diploma behaald op het moment van indiensttreding
o Buitenlands diploma: vraag je attest van gelijkwaardigheid aan via naricvlaanderen.be.
• Troeven voor deze functie zijn:
o kennis van bewaring en ontsluiting van (onroerend) erfgoed
o basiskennis van de omgang en bewaring van kunst
o affiniteit met de Limburgse (onroerend) erfgoedsector
o kennis van project- en publiekswerking rond (onroerend) erfgoed
o kennis van de wetgeving op de overheidsopdrachten
o beschikken over een vlotte pen.
• Algemene toelatingsvoorwaarden op de datum van aanwerving
o Je hebt een gedrag dat in overeenstemming is met de eisen van de beoogde betrekking.
o Je geniet de burgerlijke en politieke rechten.
Jouw talent is belangrijker dan je geslacht, gender, afkomst, leeftijd, geaardheid, nationaliteit of fysieke beperking.

Ons aanbod:
• Voltijdse contractuele aanstelling met een contract van onbepaalde duur
• Brutomaandloon: minimum 3.641,48 en maximum 6.033,03 euro
• Interessante verlofregeling (35 dagen en vakantie tussen Kerstmis en Nieuwjaar)
• Flexibele werktijden tussen 7 uur en 19 uur met mogelijkheden tot thuiswerk
• Mogelijkheden om jezelf te ontplooien
• Extralegale voordelen: fietsvergoeding, maaltijdcheques, gratis hospitalisatieverzekering (voordelig aansluitingstarief voor gezinsleden), aanvullende pensioenregeling en een Bokrijkabonnement voor jou en je gezinsleden

Verloop van de procedure:
De selectieprocedure bestaat uit:
• een schriftelijke proef op donderdag 5 oktober 2023
• een mondelinge proef op woensdag 18, donderdag 19 of vrijdag 20 oktober 2023.
Je moet 50 % van de punten behalen op de geïntegreerde proef om uitgenodigd te worden voor de mondelinge proef. Je moet eveneens 50 % behalen op de mondelinge proef en in totaliteit 60 % van de punten behalen om geschikt te worden bevonden voor de functie.
Voor deze functie leggen we een wervingsreserve aan met een lijst van geslaagden (in rangschikking) voor een periode van 2 jaar. De wervingsreserve kan verlengd worden met periodes van één jaar, voor zover de maximale geldigheidsduur de termijn van vier jaar niet overschrijdt.

Hoe solliciteren:
Solliciteer uiterlijk 2 oktober 2023 via het online formulier. Je sollicitatie moet in het Nederlands gebeuren om geldig te zijn en beoordeeld te kunnen worden.
Voeg bij je sollicitatie je motivatiebrief, je uitgebreide cv en een kopie van je diploma.
Nadat je gesolliciteerd hebt, ontvang je een bevestigingsmail. Heb je geen mail ontvangen? Neem dan contact op met Rita Bogaerts, vacatures@limburg.be, tel. 011 23 78 36. We raden je aan om ook je spamberichten te controleren voor verdere berichten in het kader van de procedure.
We verwachten dat deze procedure kan worden afgerond uiterlijk december 2023.

Meer weten:
Voor meer informatie over de functie-inhoud kun je terecht bij Sandro Claes, afdelingshoofd Erfgoed, sandro.claes@limburg.be.
Voor informatie over de selectieprocedure en de deelnemingsvoorwaarden, kun je terecht bij Kitty Messiaen, kitty.messiaen@limburg.be, tel. 011 23 78 38.
Voor meer informatie over de arbeidsvoorwaarden, kun je terecht op www.limburg.be/Limburg/provinciealswerkgever/Veel-voorkomende-vragen.

VACATURE: beleidsadviseur Publiekswerking Erfgoed Provincie Limburg

Het Limburgse provinciebestuur wil een onmisbare en impactvolle schakel zijn tussen het lokale en het regionale niveau. Het wil het verschil maken op die domeinen waarvoor het Vlaamse niveau te veraf staat, en het gemeentelijke niveau de schaal mist. Onroerend erfgoed is een speerpunt voor de provincie Limburg. Het vormt mee onze identiteit, het voedt onze creativiteit en het bepaalt het uitzicht van Limburg voor de Limburgers en voor toeristen.


Binnen de afdeling Erfgoed bouwt het Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed (PCCE) vanuit een sensibiliserende en ondersteunende rol een algemene werking rond onroerend erfgoed uit op het gebied van expertisedeling, participatie en educatie. Het wordt hierin bijgestaan door Monumentenwacht Limburg dat via periodieke inspecties mee instaat voor het behoud en beheer van Limburgs erfgoed.


We zijn op zoek naar een beleidsadviseur Erfgoed Publiekswerking. In overleg met het afdelingshoofd Erfgoed sta je in voor het bedenken, uittekenen, begeleiden en coördineren van (vernieuwende) erfgoedprojecten gericht op het grote publiek, op (burger)participatie en het inspireren van de erfgoedsector.


Over de functie:
• Je staat in voor de publiekswerking, bedenkt en werkt creatieve en vernieuwende publieksprojecten rond erfgoed uit.
• Je bedenkt en initieert evenementen voor Open Monumentendag, Archeologiedagen, … en volgt deze op.
• Je participeert actief in communicatieacties van de afdeling Erfgoed.
• Je promoot, begeleidt en volgt de verschillende erfgoedsubsidiereglementen mee op, in overleg met jouw collega’s.
• Je geeft advies en biedt inhoudelijke ondersteuning.
• Je faciliteert projectontwikkeling en samenwerkingsverbanden.
• Je onderhoudt een actief netwerk en neemt deel aan werk- en/of stuurgroepen.
• Je prospecteert nieuwe opvattingen over erfgoedwerking.
In de functiebeschrijving vind je een gedetailleerd overzicht van het functiedoel, de resultaatsgebieden en de competenties.

Je profiel:
• Je beschikt over een masterdiploma.
o Schoolverlater: je hebt je diploma behaald op moment van indiensttreding
o Buitenlands diploma: vraag je attest van gelijkwaardigheid aan via naricvlaanderen.be.
• Troeven voor deze functie zijn:
o affiniteit met de Limburgse (onroerend) erfgoedsector
o kennis van project- en publiekswerking rond (onroerend) erfgoed
o kennis van de wetgeving op de overheidsopdrachten
o beschikken over een vlotte pen.
• Algemene toelatingsvoorwaarden op de datum van aanwerving
o Je hebt een gedrag dat in overeenstemming is met de eisen van de beoogde betrekking.
o Je geniet de burgerlijke en politieke rechten.
Jouw talent is belangrijker dan je geslacht, gender, afkomst, leeftijd, geaardheid, nationaliteit of fysieke beperking.

Ons aanbod:
• Voltijdse contractuele aanstelling met een contract van onbepaalde duur
• Brutomaandloon: minimum 3.641,48 en maximum 6.033,03 euro
• Interessante verlofregeling (35 dagen en vakantie tussen Kerstmis en Nieuwjaar)
• Flexibele werktijden tussen 7 uur en 19 uur met mogelijkheden tot thuiswerk
• Mogelijkheden om jezelf te ontplooien
• Extralegale voordelen: fietsvergoeding, maaltijdcheques, gratis hospitalisatieverzekering (voordelig aansluitingstarief voor gezinsleden), aanvullende pensioenregeling en een Bokrijkabonnement voor jou en je gezinsleden


Verloop van de procedure:
De selectieprocedure bestaat uit:
• een schriftelijke proef op donderdag 5 oktober 2023
• een mondelinge proef op woensdag 18, donderdag 19 of vrijdag 20 oktober 2023.
Je moet 50 % van de punten behalen op de geïntegreerde proef om uitgenodigd te worden voor de mondelinge proef. Je moet eveneens 50 % behalen op de mondelinge proef en in totaliteit 60 % van de punten behalen om geschikt te worden bevonden voor de functie.
Voor deze functie leggen we een wervingsreserve aan met een lijst van geslaagden (in rangschikking) voor een periode van 2 jaar. De wervingsreserve kan verlengd worden met periodes van één jaar, voor zover de maximale geldigheidsduur de termijn van vier jaar niet overschrijdt.


Hoe solliciteren:
Solliciteer uiterlijk 2 oktober 2023 via het online formulier. Je sollicitatie moet in het Nederlands gebeuren om geldig te zijn en beoordeeld te kunnen worden.
Voeg bij je sollicitatie je motivatiebrief, je uitgebreide cv en een kopie van je diploma.
Nadat je gesolliciteerd hebt, ontvang je een bevestigingsmail. Heb je geen mail ontvangen? Neem dan contact op met Rita Bogaerts, vacatures@limburg.be, tel. 011 23 78 36. We raden je aan om ook je spamberichten te controleren voor verdere berichten in het kader van de procedure.
We verwachten dat deze procedure kan worden afgerond uiterlijk december 2023.

Meer weten:
Voor meer informatie over de functie-inhoud kun je terecht bij Sandro Claes, afdelingshoofd Erfgoed, sandro.claes@limburg.be.
Voor informatie over de selectieprocedure en de deelnemingsvoorwaarden, kun je terecht bij Kitty Messiaen, kitty.messiaen@limburg.be, tel. 011 23 78 38.
Voor meer informatie over de arbeidsvoorwaarden, kun je terecht op www.limburg.be/Limburg/provinciealswerkgever/Veel-voorkomende-vragen.

VHL + AA Alumni Quiz

VHL en AA slaan hun handen in elkaar voor een fijne algemene (alumni) quiz. De ideale gelegenheid om nog eens met uw quizploegske van welleer af te spreken of om snel een nieuwe ploeg te vormen met de slimmeriken van uw generatie. Alsook: wie is er slimmer, studenten van nu of studenten van toen? 💡

Praktische informatie:
– Locatie: Zaal Pacem Wilsele (Hagelandstraat 4, 3012 Leuven – Makkelijk bereikbaar met bus of fiets vanuit Leuven centrum)
– Zaterdag 21 Oktober
– Deuren open vanaf 19u30, eerste vraag om 20u stipt.
– BYOB (Bring you own Bic)
– Uiteraard zijn ook huidige studenten zéér welkom
– Inschrijvingsgeld: € 15 per ploeg (max 5 personen per ploeg)
– Drank ter plaatsen beschikbaar aan democratische prijzen
– Max. 30 ploegen van 5 personen | First come, first served (bij veel interesse zullen we werken met een wachtlijst,

Schrijf je ploeg in via: https://forms.gle/mg3LwNiunxtAbzeB7 (een manuele bevestigingsmail volgt nog later)

Tot dan
Vereniging Historici Lovanienses & de Aardige Alkoliekers

Bourgondisch Brugge

Bourgondisch Brugge: VHL gaat naar Brugge!

Op zaterdag 30 september maakt VHL de tocht naar het mooie Brugge. Niet om ons daar te verdiepen in het lekkere eten van de regio maar wel om er kennis te maken met enkele bijzondere locaties van het Brugge van de Bourgondische hertogen. We doen dit aan de hand van een gegidste wandeling in de stad en een rondleiding. We beginnen de dag om 10.30 uur in Brugge. Mocht het weer een uitstap op 30/09 niet toelaten, houden we 07/10 als alternatief!

Wil je erbij zijn? Inschrijven kan tot 23/09 via info@vhl-alumni.be

Historische films – overzicht 2022

Naar jaarlijkse gewoonte maakte Herbert Verreth een overzicht van de ‘historische’ films die hij in 2022 in de bioscoop heeft kunnen bekijken. In het augustusnummer van Tijdingen uit Leuven publiceerden we de films die hij kwalificeert als goed (3 *), zeer goed (3,5 *) of schitterend (4 *). Een volledige lijst – van maar liefst 55 films – is hier terug te vinden.

De oudere afleveringen van dit overzicht zijn te downloaden op de website van KULeuven Bibliotheken.