Ben jij in 2022 afgestudeerd als master in de geschiedenis aan de KU Leuven? Of zwaai je af in februari 2023? Goed nieuws! VHL lanceert een scriptieprijs.

Behaalde je eindverhandeling een minimale score van 15/20 en wil je meedingen? Stuur dan vóór 1 april 2023 een abstract naar redactie@vhl-alumni.be. We loven een fijne prijs van 125 euro uit en zetten de winnaar op gepaste wijze in de bloemetjes!

Kom op woensdag 29 maart samen met VHL van de alom geprezen film Elvis genieten. Deze biopic vertelt het leven van The King vanuit het perspectief van zijn manager, Colonel Tom Parker. Filmliefhebber Herbert Verreth kende deze film maar liefst 3,5 (op 4) sterren toe in zijn filmoverzicht van 2022 (binnenkort in Tijdingen!) en verzorgt de inleiding. Komt dat zien!

Wanneer? Woensdag 29 maart

Hoe laat? 19.00 uur

Waar? MSI 3.12

Tot dan!

Net op een moment waarop het meer dan ooit duidelijk is dat er een maatschappelijke nood is aan historische duiding en educatie, besliste het Gemeenschapsonderwijs (GO!) de lesuren geschiedenis drastisch te verminderen.

Geschiedenis leert kritisch met informatie om te gaan en wapenen tegen simplismen, zwart-witredeneringen en complotdenken. Wij vragen daarom met aandrang dat het GO! de lessentabellen herbekijkt. We richten ons tot de directies van de GO!-scholen om binnen de bewegingsruimte die ze hebben, de uren geschiedenis te behouden.

Steunen jullie ons ook hierin? Teken dan snel de petitie op de volgende link: https://www.change.org/p/behoud-de-uren-geschiedenis-in-het-go?signed=true. Alvast hartelijk dank voor jullie steun!

Bij deze informeren we u van enkele interessant activiteteiten va de Koninklijke Bibliotheek van België. Op 3 en 4 december een heel bijzonder handschrift zal tonen in het KBR museum: de ‘Basses Danses’ van Margaretha van Oostenrijk, een van de enige zwarte handschriften ter wereld. Meer informatie vindt u hier: www.kbr.be/nl/basses-danses.

In januari organiseert KBR verder opnieuw een lezing die wellicht interessant over het thema ‘Titus Livius tussen handschrift en gedrukt boek. Lectuur van de beroemdste Romeinse historicus in de 15de en begin 16de eeuw’. Alle info vindt u hier:  www.kbr.be/nl/evenement/lezing-verweij.

Op 01/12/2022 organiseren de Vereniging van Afgestudeerde Leuvense Criminologen (VALC) en Crimen een vertoning van de documentaire “Why We Fight?” met aansluitend een panelgesprek.

De documentaire ‘Why We Fight?‘ werd gemaakt vanuit de dansvoorstelling Nicht Schlafen, en richt zich op enkele centrale vragen:

Waarom gaat iemand over tot geweld? Wat draagt ieder van ons in zich van agressie? Hoe ga je om met angst, frustratie en teleurstelling in de wereld van vandaag, waar velen zich ongehoord en onbegrepen voelen; is dat eigenlijk wel mogelijk zonder geweld? Op welke manier kunnen we negatieve gevoelens en frustraties omzetten tot iets positiefs, iets constructiefs?

Deze vragen worden in de documentaire vanuit verschillende perspectieven benaderd, o.a. door Tinneke Beeckman (filosofisch), Philipp Blom (historisch), Theodor Curentzis (muziek), Koert Debeuf (historisch) en Berlinde De Bruyckere (artistiek).

Met hun film ‘Why We Fight?‘ brengen Alain Platel en Mirjam Devriendt een ode aan de kunsten, maar evenzeer een ode aan de mensheid, die steeds balanceert op de grens tussen spectaculaire schoonheid en onnoemelijke wreedheid.

Geschiedschrijving handelt over het verleden, maar is tegelijk het product van de tijd waarin zij wordt geschreven. De onderwerpskeuze van historici is altijd in meerdere of mindere mate mee het resultaat van wie zij zijn en waar, wanneer en hoe zij leven. Ook de vragen die aan de historische bronnen worden gesteld en de wijze waarop die worden gelezen, variëren naargelang de persoonlijkheid, de belangstellingssferen en de maatschappelijke positie van de personen die aan geschiedschrijving doen en verschuiven in overeenstemming met de wisselingen van het historiografisch tijdsklimaat. Het selecteren, ordenen, interpreteren en becommentariëren van de verzamelde historische feiten verloopt altijd en onvermijdelijk – hoezeer men zich daarvan ook bewust is en dat probeert te vermijden – subjectief. Dat maakt geschiedschrijving tot een bijzonder menselijke wetenschappelijke discipline, met alle voor- maar ook alle nadelen van dien.

De geschiedschrijving – ook al betreft ze hetzelfde thema – levert bijgevolg voortdurend nieuwe visies, inzichten en conclusies op. Dat maakt deze intellectuele bezigheid boeiend en houdt haar levendig. “Geschiedschrijving is een discussie zonder eind”, zoals de in zijn tijd internationaal gerenommeerde Nederlandse historicus Pieter Geyl (1889-1966) het ooit stelde. Geschiedschrijving is een symptoom van onderliggende maatschappelijke realiteiten, tendensen, veranderingen en verschuivingen. Zoals de samenleving evolueert, beweegt ook de geschiedschrijving.

Geschiedschrijving verloopt alles behalve in het luchtledige. Vandaar dat het ons zinvol leek om de 125ste editie van de Annalen van de Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas aan te grijpen om het verleden en het heden expliciet met elkaar te verbinden. 125 jaarboekenvormen een voldoende aanleiding voor een feestelijk gebeuren, uiteraard. Maar herdenkingen verlopen best meer met kritisch achteruit- en vooruitkijken dan met uitroeptekensen juichkreten.

Vandaar dat wij het feest- en herdenkingsmoment van de Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas (KOKW) wilden aangrijpen om het werkveld van het jaarboek van de regionaalhistorische kring van het Waasland, de plaatselijke geschiedschrijving, te verbinden met een actuele maatschappelijke kwestie waar iedereen vandaag op de een of andere manier bij betrokken is, met name de ondervertegenwoordiging van vrouwen in diverse domeinen van het maatschappelijk leven, waaronder de plaatselijke geschiedschrijving, enerzijds als beoefenaars en anderzijds als onderwerp van onderzoek. Een regionaalhistorische vereniging kan op die manier vanuit haar specificiteit, de plaatsgebonden geschiedschrijving, een bijdrage leveren tot het brede maatschappelijke debat over de positie van de vrouw in de wereld van vandaag. Zoals de titel luidde van een bijdrage in een verzamelbundel van de Gentse emeritus hoogleraar geschiedenis Luc François uit 1998: Lokale geschiedenis voorbij de kerktoren.

Concreet worden de rollen omgekeerd en wordt – in tegenstelling tot wat tot voor kort meestal het geval was – een studienamiddag over lokale en regionale geschiedschrijving georganiseerd met uitsluitend vrouwelijke historici. Dat is een expliciete keuze, een signaal, een statement. Heel bewust werd als locatie voor dit initiatief de voormalige Roosenbergabdij in Waasmunster, het oudste vrouwenklooster in de regio, gekozen. Het lijkt ons zinvol en relevant om vanuit deze invalshoek te reflecteren over waar de in 1861 opgerichte KOKW en haar zusterverenigingen in binnen- en buitenland mee bezig waren en zijn. Geschiedschrijving is nooit vrijblijvend.

Het colloquium gaat door op zaterdag 19 november vanaf 14 uur in de Abdij Roosenberg in Waasmunster (Oude Heerweg – Heide 3, 9250 Waasmunster). Patty De Meester, stadsarchivaris van Sint-Niklaas en hoofdredacteur van de Annalen van de Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas, verzorgt de verwelkoming en de inleiding. Daarna presenteren vier historici hun visie op plaatselijke en regionale geschiedschrijving: Jacqueline Baetens (voorzitter van de heemkundige kring De Souvereinen van Lokeren), Kaat Cappelle (Rijksarchief Gent), Heidi Deneweth (Vrije Universiteit Brussel en bestuurslid van het Genootschap voor Geschiedenis van Brugge) en Carine Goossens (gemeentearchivaris van Beveren-Waas en bestuurslid van de heemkundige kring Het Land van Beveren). Vervolgens gaan zij met elkaar in gesprek onder leiding van Kaat Wils, hoogleraar geschiedenis aan de KU Leuven. Gita Deneckere, hoogleraar geschiedenis aan de Universiteit Gent, neemt de slottoespraak voor haar rekening. Ten slotte nodigt Sofie Buysse, bestuurslid van de Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas, uit tot de afsluitende receptie.

De URL https://bit.ly/meerdandemuzeclio brengt je naar het online inschrijvingsformulier. Je inschrijving is definitief bij overschrijving van 15 euro per persoon op het rekeningnummer van de KOKW, BE50 8508 3519 1418, met vermelding “Colloquium 19 november 2022 + naam deelnemer(s)”. Studenten hebben gratis toegang op vertoon van hun studentenkaart.

​​​​​​​​Nico Van Campenhout